Patron Szkoły

Franciszek Kycia urodził się 30 czerwca 1899r. w Kuryłówce. Jego rodzicami byli Marianna z domu Mach i Jan Kycia. Po ukończeniu sześciu lat rozpoczął naukę w dwuklasowej szkole w rodzinnej Kuryłówce. Nauczycielami tej szkoły byli w tamtym czasie Walenty i Michalina Szary. Uczył się bardzo dobrze, więc rodzice postanowili kształcić syna dalej. W 1911 roku Franek rozpoczął naukę w klasie pierwszej c.k. Gimnazjum Realnego w Łańcucie. W 1912 roku gimnazjum powstało w Leżajsku. Franek przeniósł się do niego i kontynuował naukę w klasie drugiej oraz trzeciej. Wybuch I wojny światowej i wkroczenie wojsk rosyjskich do Leżajska spowodowały, że w roku szkolnym 1914/15 nauka nie odbywała się. Po wyparciu Rosjan wstąpił do Legionów Polskich. Uzyskał przydział do 2 pułku piechoty. Niestety z tego okresu poza

numerem jego książeczki wojskowej nie zachowały się żadne informacje. W 1917 żołnierzy Legionów z zaboru austriackiego wcielono do Polskiego Korpusu Posiłkowego. Franciszek Kycia widnieje w zachowanym wykazie żołnierzy tej formacji. W lutym 1918 roku, po buncie Legionistów przeciw polityce Austrii i Niemiec, aby uniknąć uwięzienia w obozie austriackim, uciekł z wojska i ukrywał się u znajomych w okolicach Leżajska. W tym czasie wstąpił do utworzonej w Leżajsku Polskiej Organizacji Wojskowej. Wkrótce został aresztowany przez żandarmerię austriacką, ale uwolnili go koledzy z POW podczas śmiałej akcji na dworcu kolejowym w Leżajsku. W akcji jego uwolnienia brali udział koledzy z klasy: Józef Baran, i Marian Ordyczyński. Gdy w listopadzie 1918 roku powstawała niepodległa Polska, Franek znowu ruszył na front. Na wieść o wybuchu walk polsko – ukraińskich o Przemyśl wojskowy komendant miasta Leżajska, porucznik Zygmunt Karasiński zebrał sporą grupę ochotników z Leżajska i okolic, która 7 listopada 1918r. pod nazwą Batalion Ziemi Leżajskiej wyruszyła do Przemyśla. W Żurawicy oddział został włączony do 2 baterii krakowskiego 1 pułku artylerii polowej i brał udział w odbiciu Przemyśla a następnie skierowany został do obrony Lwowa. Ochotnicy z Leżajska uczestniczyli w oswobodzeniu miasta w dniach 21-23 listopada 1918 roku. W grudniu 2 bateria wspierała grupę mjr. Józefa Sopotnickiego w walkach pod Lubieniem Wielkim, Małkowicami, Stawczanami i Czerlanami koło Gródka Jagiellońskiego. W styczniu 1919 uczestniczyła, w składzie grupy płk. Władysława Sikorskiego, w walkach pod Suchowolą, Stawczanami, Bartatowem oraz Mszaną. W kwietniu 1919 roku bateria pozostawała w okolicach Gródka Jagiellońskiego, współdziałając w walkach obronnych na linii kolejowej Przemyśl – Lwów. 18 kwietnia 1919 roku podczas jednej z potyczek Franek został ciężko ranny i wkrótce zmarł z ran. W chwili śmierci miał 19 lat. Na wieść o śmierci syna ojciec furmanką wyruszył do Gródka i przewiózł trumnę z jego ciałem do Kuryłówki. Franka pochowano na cmentarzu parafialnym w Tarnawcu. Na jego mogile postawiony został pomnik z następującym epitafium: „Znojnie rosząc krwią ukochaną ziemię powrócił do miejsca rodzinnego “. W 1924 roku mieszkańcy Kuryłówki w hołdzie poległym podczas wojny postawili Pomnik Niepodległości. Na tablicy umieszczonej na pomniku wymieniony jest Franciszek Kycia.

W 2007 roku imię Franciszka Kyci otrzymało Publiczne Gimnazjum w Kuryłówce, a w 2018 Szkoła Podstawowa.

Biografię Franciszka Kyci starałem się odtworzyć na podstawie dostępnych źródeł i opowieści. Szczególnie pomocne w tym były prace pana pułkownika Zbigniewa Moszumańskiego o leżajskim POW i odzyskiwaniu niepodległości w Leżajsku w 1918 r. Mogę wyrazić wdzięczność, że zechciał osobiście podzielić się swoją wiedzą i posiadanymi materiałami.

Waldemar Fus

Więcej informacji znajdziesz Drogi Czytelniku w pliku zamieszczonym poniżej.

Bbiografia Franciszka Kyci SP w Kuryłówce